Hầu hết những lễ hội lớn đầu năm ở miền Bắc độc đáo đều diễn ra vào dịp đầu xuân, đặc biệt là tháng Giêng. Mỗi lễ hội đều có những nét riêng, bản sắc riêng và đặc trưng văn hóa cho từng vùng miền. Sau đây, là những lễ hội đặc sắc đầu xuân ở miền Bắc cụ thể về địa điểm, thời gian của từng lễ hội để các bạn tiện tham khảo cho chuyến du xuân của mình.
Những lễ hội lớn đầu năm ở miền Bắc
“Tháng Giêng ăn Tết ở nhà,
Tháng Hai cờ bạc, tháng Ba hội hè.”
Sau các ngày Tết Nguyên đán là dịp để du xuân, khám phá những lễ hội lớn trong năm mong ước cho 1 năm đầy may mắn, nhiều tài lộc. Lễ hội xuân độc đáo ở miền Bắc thường được diễn ra mùng 4 Tết Âm lịch cho tới 7/3 Âm lịch.
Lễ hội chùa Keo (Thái Bình) – Lễ hội lớn ở miền Bắc dịp đầu Xuân
- Địa điểm: Xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
- Thời gian diễn ra Hội xuân 4/1 Âm lịch, hội thu từ 13-15/9 Âm lịch.
Đầu năm có những lễ hội Xuân đặc sắc nào? Lễ hội chùa Keo được tổ chức tại Chùa Keo, xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Lễ hội được tổ chức 2 lần/năm: Hội xuân từ ngày 4 Tết Nguyên Đán và Hội thu được tổ chức từ 13 -> 15/9 Âm lịch. Trong lễ hội có lễ rước kiệu, hương án, long đình, thuyền rồng, tiểu đỉnh. Trên sông Trà Lĩnh trước chùa, diễn ra cuộc thi bơi trải, thi kèn trống, bơi thuyền và trình diễn một số làn điệu múa cổ.
Hội chùa Keo thờ thiền sư Không Lộ, theo xuân thu nhị kỳ đã có sức hấp dẫn khách du lịch khắp mọi nơi ở mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp cư dân trong vùng. Trong hội chùa Keo xưa còn có những cuộc đua tài hấp dẫn, giải trí đi liền với lối sinh hoạt của người dân nông nghiệp như trò bắt vịt, ném pháo, nấu cơm.
Lễ hội Chùa Hương (Hà Nội) – Lễ hội nổi tiếng nhất miền Bắc
- Địa điểm: Xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.
- Thời gian: Diễn ra từ mùng 6 tháng Giêng Âm lịch cho tới hết tháng 3 Âm lịch.
Những lễ hội lớn đầu năm ở miền Bắc du xuân, không thể nào bỏ lỡ lễ hội Chùa Hương. Chùa Hương nằm tại vị trí ở xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội là lễ hội lớn hấp dẫn số đông khách du lịch cả nước vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Lễ hội chùa Hương bắt đầu từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch.
Giá vé tham quan chùa Hương là 50.000 đồng/khách và vé đò dọc từ 35 – 40.000 đồng/khách. Tham quan chùa Hương du khách không những cầu bình an, may mắn cho một năm mới, mà còn được ngồi trên thuyền thưởng ngoạn phong cảnh núi non sông nước thanh bình nơi này.
Hội đền Gióng (Sóc Sơn, Hà Nội) – Lễ hội linh thiêng ở miền Bắc
- Địa điểm: Xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội.
- Thời gian: Lễ hội kéo dài trong 3 ngày, bắt đầu từ ngày mùng 6 tháng Giêng Âm lịch.
Hội đền Gióng được tổ chức tại xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn (Hà Nội, bắt đầu từ mùng 6/1 Âm lịch và kéo dài trong 3 tháng. Đây là một lễ hội truyền thống ở miền Bắc gắn liền với truyền thuyết là điểm dừng chân sau cùng của Thánh Gióng trước khi bay về trời. Trong lễ hội có các nghi lễ đặc sắc như: Lễ dâng hương, dâng hoa tre lên đền Thượng, nơi thờ Thánh Gióng.
Năm 2011 Hội Gióng (gồm 2 lễ hội chính tại Sóc Sơn và tại làng Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội ) đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Hội Xoan (Phú Thọ) – Lễ hội không thể nào bỏ lỡ ở miền Bắc dịp đầu Xuân
- Địa điểm: Làng Hương Nha, huyện Tam Thanh, Phú Thọ.
- Thời gian: Từ ngày mùng 7 đến mùng 10 tháng Giêng.
Những lễ hội lớn ở miền Bắc trong dịp đầu năm mới đó là hội Xoan ở Phú Thọ. Lễ hội diễn ra tại Làng Hương Nha, huyện Tam Thanh, Phú Thọ từ ngày mùng 7 đến mùng 10 tháng Giêng, hội Xoan tưởng nhớ Xuân Nương, một nữ tướng tài giỏi của Hai Bà Trưng.
Bắt đầu hội Xoan là tiệc cầu Xuân dâng Thành hoàng, trong ngày này có dọn cỗ chay, củ mài và mật ong. Vào mùng 10/1 Âm lịch diễn ra trò trình làng nghề ở bãi sông trước đình làng, trong đó có nhiều vãi diễn lôi cuốn sự chú ý của khách du lịch như: Tát nước, cày, bừa, gieo mạ, bán bông…
Hội chợ Viềng (Nam Định) – Lễ hội đừng nên bỏ sót ở miền Bắc
- Địa điểm: Xã Kim Thái, huyện Vụ Bản và thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định.
- Thời gian: Diễn ra vào mùng 8 tháng giêng âm lịch hàng năm.
Hội chợ Viềng là một trong những lễ hội đầu năm không thể nào bỏ lỡ ở miền Bắc. Diễn ra vào mùng 8 tháng giêng âm lịch hàng năm tại Xã Kim Thái, huyện Vụ Bản và thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định.
Trong lễ hội được bày bán các sản phẩm thiết yếu là các cây trồng, vật nuôi, các loại cây ăn quả và các dụng cụ phục vụ sản xuất nhỏ của nhà nông. Tại lễ hội bạn có thể mua từ, cái cuốc cho tới các vật dụng nhỏ như đòn gánh, đôi quang thúng hay các đồ dùng thiết yếu cho đời sống như quần áo, giày dép, gạo, thịt…Hoặc những chiếc lư hương bằng đồng, cùng trăm vật dụng khác.
Lễ hội Yên Tử (Quảng Ninh) – Lễ hội lớn và nổi tiếng nhất miền Bắc
- Địa điểm: Xã Thượng Yên Công, TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.
- Thời gian: Bắt đầu từ ngày 10 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch.
Yên Tử là lễ hội mùa xuân ở miền Bắc thuộc xã Thượng Yên Công, TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) bắt đầu từ ngày 10 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch. Cứ vào dịp xuân sang, khách du lịch khắp mọi nơi lại về Yên Tử thành tâm bái chốn Tổ Thiền Trúc Lâm, tham quan khu di tích lịch sử thắng cảnh nổi tiếng ở Quảng Ninh.
Lễ hội được tổ chức với nhiều hoạt động như: Bái Tổ Trúc Lâm, lễ dâng hương cúng Phật, văn nghệ diễn xuất dân gian, nhằm khơi dậy lại lịch sử hào hùng của dân tộc…cùng những hoạt động văn hóa dân gian, múa Rồng Lân, võ thuật cổ truyền, trò chơi dân gian,… vui vẻ, sôi động.
Hội Lim (Bắc Ninh) – Lễ hội văn hóa nổi tiếng miền Bắc
- Địa điểm: Huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
- Thời gian: Ngày 13 tháng Giêng hàng năm.
Hội Lim là một trong những lễ hội lớn đầu năm ở miền Bắc, diễn ra vào ngày 13 tháng Giêng hàng năm tại huyện Tiên Du, Bắc Ninh. Hội Lim là lễ hội lớn của vùng Kinh Bắc, với những hoạt động lễ hội phong phú, hội tụ đủ những hoạt động văn hóa, tín ngưỡng tâm linh của mảnh đất của nhiều lễ hội dân gian. Trong ngày này, các Liền chị có dịp được giao lưu hát giao duyên, thể hiện giọng ca quan họ truyền thống ở Bắc Ninh. Ngoài ra, tại lễ hội còn có nhiều trò chơi truyền thống rất hấp dẫn như: Đấu vật, đấu võ, đầu cơ, nấu cơm, dệt cửi, đu quay…
Lễ hội đền Trần (Nam Định) – Lễ hội linh thiêng bậc nhất miền Bắc
- Địa điểm diễn ra lễ hội: Đền Trần (thành phố Nam Định).
- Thời gian: Từ 13 đến 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm.
Đây là lễ hội đầu năm mới ở miền Bắc thu hút đông đảo khách du lịch khắp mọi nơi. Lễ hội được bắt đầu bằng lễ khai ấn từ giờ Tý (nửa đêm), nhiều người tới hành lễ tại đền Trần vào dịp hội để xin/mua được tờ ấn với mong muốn được nâng cấp bậc trong sự nghiệp. Ở cả 3 đền trong đền Trần, gồm: đền Thiên Trường, đền Cố Trạch, đền Trùng Hoa thường xuyên diễn ra các lễ hầu đồng hay lên đồng.
Lễ hội Bà chúa Kho (Bắc Ninh) – Từ ngày 14 đến hết tháng Giêng
- Địa điểm: Làng Cổ Mễ, phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.
- Ngày khai hội vào ngày 14 tháng Giêng và kéo dài cho đến hết tháng.
Lễ hội Bà chúa Kho là một lễ hội lớn tại miền Bắc, đặc biệt đối với các thương gia. Lễ hội diễn ra ở Đền bà chúa Kho nằm tại làng Cổ Mễ, phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Hội khai mạc vào ngày 4 tháng Giêng và kéo dài cho đến hết tháng.
Lễ hội Bà chúa Kho có tục dâng hương, khấn vay tiền Bà Chúa (tượng trưng) để cầu tài cầu lộc. Đầu năm đi xin lộc, cuối năm trả lễ bà chúa Kho từ lâu đã trở thành phong tục lâu đời của người dân Việt Nam.
Hội đền Hùng (Phú Thọ) – Lễ hội không thể nào bỏ lỡ dịp đầu năm ở miền Bắc
- Thời gian diễn ra lễ hội: Từ ngày 9 đến 13 tháng 3, chính hội vào ngày 10 tháng 3 âm lịch.
- Địa điểm: Đền Hùng (Hy Cương, Phong Châu, Phú Thọ).
Lễ hội đền Hùng còn gọi là Giỗ tổ Hùng Vương là lễ hội đặc sắc nhất ở miền Bắc, mang tầm cỡ cấp quốc gia ở nước ta để thể hiện lòng biết ơn các vua Hùng đã có công lao gây dựng đất nước. Lễ hội khai mạc từ ngày 9 đến 13 tháng 3, chính hội vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. Trong lễ hội có nghi thức rước bánh chưng, bánh giầy tại đền Hùng.
Phần lễ trong ngày hội chính bao gồm 2 phần chính là: Lễ rước kiệu vua Hùng và lễ dâng hương. Phần hội có rất nhiều trò chơi địa phương đặc sắc như hát xoan, thi đấu vật, bơi, kéo co…
Lời kết
Trên đây, là tổng hợp những lễ hội lớn đầu năm ở miền Bắc độc đáo để du xuân. Hy vọng, Vivudana cung cấp cho các bạn những thông tin cần thiết và lựa chọn được cho mình những điểm đến để đi trẩy hội đón chào một năm mới suôn sẻ, nhiều may mắn nhé.
Xem thêm: Khám phá những lễ hội nổi tiếng ở miền Trung du xuân may mắn
Danh sách những lễ hội đầu xuân nổi tiếng nhất ở Việt Nam